Kur Fondi Publik i Investimeve i Arabisë Saudite (PIF) bleu 80% të aksioneve të Newcastle United në vitin 2021, pritjet ishin të jashtëzakonshme — si nga tifozët ashtu edhe nga opinioni i gjerë futbollistik.
Duke pasur parasysh se klubi nga verilindja e Anglisë ka ndoshta pronarët më të pasur në botë, shumëkush mendoi se “Magpies” do të bënin një ngritje të menjëhershme nga mesatarësia drejt garës për titull, ashtu siç ndodhi kur Roman Abramovich mori Chelsean apo Sheikh Mansour bleu Manchester Cityn.
Por ndryshe nga ato kohë, sot ekziston “Fair Play Financiar” – rregullore e ashpër që kufizon mënyrën si klubet mund të gjenerojnë dhe shpenzojnë paratë. Për më tepër, rregullat e fitimit dhe qëndrueshmërisë (Profit and Sustainability Rules) i ndalojnë pronarët, sado të pasur të jenë, të derdhin pa limit fonde në klubet e tyre.
Megjithatë, edhe brenda këtyre kufijve, Arabia Saudite ka treguar një përmbajtje të habitshme në investimet për Newcastle. PIF mund të kishte shpenzuar shumë më tepër pa e thyer rregullin e Fair Play Financiar, ose në rastin më të keq, të pranonte një gjobë të lehtë nga UEFA – pasi rregullat e Ligës Premier janë më të buta se ato të Evropës kontinentale.
Një nga arsyet është se regjimi saudit gjatë viteve 2022 dhe 2023 është përqendruar kryesisht në fuqizimin e futbollit vendas. Newcastle është vetëm një nga pesë klubet nën menaxhimin e PIF-it, përkrah katër gjigantëve të Arabisë Saudite: Al-Ahli, Al-Ittihad, Al-Hilal dhe Al-Nassr.
Investimet në Superligën e Arabisë kanë qenë kolosale që prej blerjes së Newcastle. Valët e yjeve botërorë që kanë shkuar të luajnë në Lindjen e Mesme – mes tyre Cristiano Ronaldo, Neymar dhe Karim Benzema – kanë ndryshuar krejt perceptimin për futbollin saudit. Shumat marramendëse të investuara nga regjimi i princit Mohammed bin Salman tregojnë qartë se prioriteti i vërtetë ka qenë zhvillimi i kampionatit vendas, jo i Newcastle.
Newcastle Utd
Saga e shitjes së Alexander Isak drejt Liverpoolit e tregoi më së miri mungesën e vendosmërisë për të investuar më shumë te “Magpies”.
Sulmuesi suedez raportohet se kishte hyrë në “grevë të heshtur” për të shtyrë transferimin, pasi klubi refuzonte t’i rrite pagën apo t’i ofronte kontratë të re. Duke qenë një nga sulmuesit më të vlerësuar në Evropë, paga e tij ishte shumë më e ulët se e lojtarëve të tjerë të këtij niveli. Por bordi nuk pranoi as të hapte bisedime.
Në merkato, Newcastle nuk ka qenë aspak kursimtar. Edhe pse fitoi 145 milionë euro nga shitja e Isakut, klubi shpenzoi afërsisht 280 milionë euro për afrime: Nick Woltemade (75 milionë), Anthony Elanga (61.4 milionë), Yoane Wissa (57.7 milionë), Jacob Ramsey (45.1 milionë) dhe Malick Thiaw (35 milionë). Megjithatë, shifra të tilla nuk janë të pazakonshme në Ligën Premier, ku edhe klubet e mesit të tabelës bëjnë investime të ngjashme.
Aktualisht, Newcastle ndodhet në mesin e renditjes, larg objektivave për zonën e Ligës së Kampionëve. Fillimi i dobët i sezonit, i ndikuar edhe nga saga e Isakut, i kushtoi shumë. Në gjashtë ndeshjet e para, “bardhezinjtë” fituan vetëm një herë, por më pas trajneri Eddie Howe arriti ta stabilizojë skuadrën.
Megjithatë, pritjet e vitit 2021 ishin krejt të tjera. Tifozët imagjinonin një Newcastle që do të luftonte për tituj në Angli dhe në Evropë. Në vend të kësaj, duket se prioriteti i pronarëve sauditë nuk është lavdia sportive, por një projekt më i qetë, më strategjik – dhe ndoshta më shumë i fokusuar në ndërtimin e imazhit të tyre global përmes futbollit./Kampionet
